Een burn-out is een term die steeds vaker opduikt in gesprekken over werk en welzijn, maar wat is een burn out precies? In essentie is een burn-out een toestand van extreme vermoeidheid, zowel mentaal als fysiek, die ontstaat door langdurige stress. Het gaat verder dan alleen een drukke dag op het werk of een periode van vermoeidheid; het is een ernstige toestand die zowel het professionele als persoonlijke leven kan beïnvloeden. In deze blog bespreken we daarom de vraag “wat is een burn-out?”, waarbij we ook stilstaan bij de oorzaken en symptomen van een burnout.

Wat is een burn-out?

Wat is een burn out? Een burn-out is een toestand van fysieke, emotionele en mentale uitputting die ontstaat als gevolg van langdurige blootstelling aan stressvolle situaties, met name op het werk. Het kenmerkt zich door een gevoel van extreme vermoeidheid, afstandelijkheid en verminderde prestaties. Mensen met een burn-out voelen zich vaak overweldigd, emotioneel uitgeput en niet in staat om te voldoen aan de eisen die aan hen worden gesteld.

Wat is dan een autistische burn-out? Dit is een bepaalde burn-out bij een autistisch persoon, waarbij langdurige uitputting en een toename van autistische symptomen plaatsvinden.

Verschil tussen overspannen en burn-out

Wanneer je overspannen bent, dan heb je ook te veel spanning en stress in je leven. De klachten lijken ook op die van een burnout, maar er zit een cruciaal verschil in. Overspannenheid is een kortere periode van deze stress en spanning dan bij een burn-out. Herstel je in die periode niet van de klachten, dan kan overspannenheid overgaan in een burn-out. Van een burn out spreek je als de klachten langer dan een halfjaar constant aanwezig zijn. De vermoeidheidsklachten zijn dan ook heftiger dan bij overspannenheid. Je bent mentaal helemaal uitgeput.

Verschil tussen depressie en burn-out

Een burn-out is ook niet hetzelfde als een depressie. Er zijn een aantal belangrijke verschillen tussen beide ziektebeelden:

  • Een burn out heeft vooral te maken met een storing in je energiehuishouden, terwijl een depressie een stemmingsstoornis is.
  • Voor een depressie kun je medicijnen slikken, die er voor een burnout niet zijn.
  • Een burn-out is niet erfelijk, waar een depressie dit wel kan zijn.
  • Suïcidale gedachten behoren niet zo snel bij een burn out, maar bij een depressie kunnen die regelmatig voorkomen.

Burn-out symptomen

Burn-outklachten zien er als volgt uit:

  • Fysieke vermoeidheid
  • Mentale uitputting
  • Concentratieproblemen
  • Moeite dingen te onthouden
  • Onrustige nachtrust
  • Gemakkelijk kunnen huilen
  • Snel boos zijn
  • Piekeren
  • Niet tegen drukte kunnen
  • Een opgejaagd gevoel hebben in je lichaam
  • Het gevoel dat je niks meer aan kunt (machteloosheid)
  • Alledaagse dingen kun je niet fatsoenlijk uitvoeren
  • Je hebt geen controle over je leven
burn out symptomen herkennen

Wat kunnen oorzaken zijn van een burn-out?

Een burn-out heeft meestal niet maar een oorzaak, maar het is een combinatie van factoren zoals:

  • Je wilt teveel
  • Er wordt veel van je gevraagd over lange periode
  • Je hebt financiële problemen
  • Je hebt in relationele sferen problemen
  • Je krijgt weinig steun van je omgeving

Burn-out door werk

Een van de grootste burn-out oorzaken is een te hoge werkdruk, die je over een lange periode ervaart. Deze werkstress stapelt zich op, totdat het je te veel wordt en je de normale dagelijkse werktaken niet meer kunt uitvoeren. Deze factoren zorgen bij veel mensen voor aanhoudende werkstress:

  • Gebrek aan tijd voor de uitvoering van je taken.
  • Je krijgt door personeelsgebrek taken die niet aansluiten op jouw ervaring.
  • Je krijgt geen of nauwelijks inspraak.
  • Er is onduidelijkheid over de toekomst van jouw functie.
  • Je weet niet wat men van je wilt.
  • Je hebt conflicten op de werkvloer.
  • Pauzes nemen zit er niet in.
  • Je kunt niet of nauwelijks verlof indienen.
  • Er vinden nare werkomstandigheden plaats, zoals pestgedrag of discriminatie.
  • Je verantwoordelijkheden zijn te zwaar voor jouw functie.
  • Je werk is hectisch.

Deze dingen geven extra spanning

Er zijn een aantal dingen die extra spanning kunnen geven. Dat kan slaan op leuke en minder leuke dingen. Denk bijvoorbeeld aan ingrijpende gebeurtenissen, zoals een overlijden, een nieuwe baan of trouwen. Er gebeurt in een korte periode van je leven veel en dat kost tijd en energie om te verwerken. Ook dingen die je moet of wil doen, kunnen voor aanhoudende stress zorgen. Denk hierbij aan alledaagse taken, maar ook aan contacten onderhouden of mantelzorg. Een derde aspect dat voor veel spanning kan zorgen, zijn natuurlijk problemen. Denk aan bijvoorbeeld problemen op de werkvloer of problemen met je gezondheid.

mindfulness uitoefenen tegen burnout

Hoger risico op burn-out

Een burnout is niet afhankelijk van je leeftijd. Iedereen kan een burn out krijgen. Sommige mensen lopen echter meer risico op een burn-out:

  • Wanneer je een problematisch verleden hebt gehad.
  • Als je al eens overspannen bent geweest.
  • Je bent vaker ziek geweest.
  • Als je dingen niet goed zelf kunt ondernemen.
  • Bij weinig steun vanuit je omgeving.
  • Bij een conflict vermijdend karakter.
  • Wanneer je geen “nee” kunt zeggen.

Herstellen van een burn-out: wat kun jij doen?

Wat kun je nu zelf doen bij burn-outklachten? Wij helpen je graag! Lees hier over onze burn-out aanpak. Het herstel van een burnout bestaat uit drie fasen. Het begint bij het accepteren. Zodra je het accepteert, kun je ontspanning zoeken. Kijk goed welke dingen je kunt doen en welke je moet laten. Sommige mensen werken liever beperkt door, terwijl anderen volledig stoppen om even rust te nemen en de onrust uit het lijf te laten gaan. Fase twee bestaat uit het aanpakken van de problemen, die geleid hebben tot de burn-out. In de derde fase ga je de oplossingen die je in fase 2 ontwikkeld hebt in de praktijk brengen. Zo leer je op een andere manier om te gaan met je spanningen. Meestal kun je met burn-outklachten ook terecht bij je huisarts, die je doorverwijst naar de praktijkondersteuner of een psycholoog. Wanneer je burn-outklachten bijvoorbeeld vooral werk gerelateerd zijn, is het een optie om te kiezen voor loopbaanbegeleiding, zodat je op je huidige werkplek de werkplek kunt creëren die jij wenst.

Harrie